Trương Công Án
Ngựa của phủ Lan Thị lang hiển nhiên là con nào con đấy đều là ngựa tốt ngựa khoẻ, chạy từ sáng đến tối mịt chân không nghỉ, đến sớm ngày hôm sau xe ngựa đã vào trong huyện giới của Nghi Bình.
Phu xe tán dóc với Trương Bình: “Đại nhân cai quản huyện này à? Nhân vượng điền phì, quả là chỗ tốt, đại nhân quản lý thật giỏi!”
Trương Bình đáp: “Tôi vừa mới nhậm chức, không dám nhận công này, đây vẫn là công lao của Tri huyện đại nhân.”
Phu xe biết Trương Bình chỉ là một Huyện thừa. Hai năm qua Lan Giác cũng đã từng dìu dắt qua vài vị quan, nhưng trước giờ môn hạ chưa bao giờ cho ra đời một tiểu quan chỉ lớn như mẩu hạt vừng này, trong lòng phu xe cũng tự cảm thấy lạ lùng. Nhưng tiền đồ con người cao thấp thế nào, trong một lúc không thể nhìn thấu được. Lan Giác xem trọng Trương Bình còn hơn cả môn sinh mình bồi dưỡng là Ngô Sĩ Hân, nghĩ tất có cái lý nào đó.
Phu xe cười khà khà nói: “Đại nhân ở trong huyện, quản lý những chuyện gì? Thuế phú? Thuỷ lợi? Hay nông canh?”
Trương Bình đáp: “Tạm thời tôi đang chủ biên huyện chí.”
Phu xe nói: “Ồ…hà hà, vậy là giống với Lưu đại nhân, đồng liêu của lão gia nhà tôi rồi, mới đầu làm quan ông ấy cũng biên soạn dư địa chí, hôm nay chức quan so với lão gia còn cao hơn nửa cấp, có thể thấy đây là công việc may mắn rồi.” Vung roi da một cái, tốc độ của xe ngựa lại nhanh hơn một chút.
Suốt đường đi Trương Bình vẫn cuốn rèm xe lên nhìn dọc theo con đường, đột nhiên nói: “Có thể dừng lại ở đây không?”
Phu xe vội dừng cương kìm hai con ngựa lại, Trương Bình tự mình xuống xe, chắp hai tay: “Đa tạ ông lão, đưa tôi đến đây là được rồi.”
Phu xe sửng sốt: “Trương đại nhân, từ đây cách huyện thành còn mấy chục dặm đường, trước không nhà cửa sau không khách điếm, xuống ở đây sao có thể được? Lão gia đã lệnh cho lão phải đưa đại nhân về đến huyện, làm sao không đưa đến nơi mà bỏ đi được?”
Trương Bình đáp: “Tôi có một số việc gần đây, xuống xe chỗ này vừa hay.” Rồi móc từ trong tay áo ra một nắm tiền cảm ơn phu xe, “Cực cho ông phải đưa tiễn rồi.”
Phu xe đưa mắt nhìn bốn phía, đồng hoang, cổ thụ, bia mộ chập chùng, gió khẽ thổi hiu hiu, ban ngày ban mặt mà còn cảm thấy âm u. Có thể làm việc gì ở cái nơi này chứ?
Phu xe đương lúc khó xử thì Trương Bình đã sải rộng bước vào trong đám cỏ hoang bên đường, một đường đi thẳng đến chỗ đám bia mộ nằm hoang kia. Con quạ đậu trên mấy chạc cây cong cong, liên tục kêu quạ quạ.
Ngọc hoàng đại đế, Nguyên thuỷ thiên tôn, chuyện vẩn đừng quản, chuyện vẩn đừng hỏi…
Phu xe nhảy lên càng xe, đảo đầu ngựa, không nấn ná xem nữa, chạy thẳng về hướng Kinh Thành.
Trương Bình gạt đám cỏ héo sang bên, đi vào bên trong đám mộ nằm lộn xộn.
Rất nhiều mộ phần đã bị san bằng, vùi giữa đống cỏ ngả nghiêng, chỉ có thể lờ mờ đoán định chỗ nhô lên.
Mấy phần mộ này đều vô danh. Hôm đó Điền Năng từng nói, những thi thể chết vì dịch bệnh đều bị quan phủ thiêu rụi rồi mai táng chung với nhau, chôn vô số người trong một cái hố, thảy đều không biết là Cô Gia Trang, Lý Gia Trang hay là Vương Gia Trang, không phân nổi ai là ai nữa rồi. Các mô đất này là do những người may mắn còn sống sót đắp lên cho, tạm thể hiện lòng thương xót của mình. Còn bái tế vẫn là đốt giấy hắt nước ở bên ngoài mộ phần.
Dải đất này vốn là khu nghĩa trang của thôn nào đó, trải qua trận hỗn loạn kia, mồ mả tổ tiên cũng chẳng nhận ra nổi.
Trương Bình đi chậm rãi quanh nghĩa trang, từ từ đi về hướng Cô Gia Trang.
Lan Giác nói, sau khi Cô Thanh Chương chết, Lưu Tri Hội đảm nhận việc hậu sự, sau đó người nhà Cô Thanh Chương đến nhận quan tài của y, đưa về nhà mai táng.
Trương Bình hỏi Lan Giác, có từng gặp qua người nhà của Cô Thanh Chương chưa.
Lan Giác đáp, lúc người nhà Cô Thanh Chương đem quan tài đi, y đứng gần bên, từ xa chỉ nhìn thấy mấy người đàn ông, từ tuổi tác đoán có thể là huynh trưởng hoặc thúc bối của Cô Thanh Chương, không có gì đáng ngờ cả.
Trương Bình lại hỏi, là mặc trường y hay đoản y. Lan Giác đáp, đều mặc trường y. Học vấn của Cô Thanh Chương nếu không phải sớm ngay từ bé đã được học rồi mưa dầm thấm đất lâu ngày thì tuyệt đối không thể nào có được. Thân tộc có như thế cũng chẳng gì kỳ lạ. Hơn nữa, mặc dù Cô Thanh Chương thường hay qua lại với mấy sĩ tử hàn vi, ăn mặc chi phí đều không có gì xa hoa nhưng vừa nhìn đã biết chưa từng sầu khổ vì sinh nhai, buồn bã vì tiền.
Các sĩ tử cùng khoá lần đầu gặp mặt đều sẽ tự báo quê quán gốc gác, nói một lèo như cái máy, phần nhiều vẫn là trước tự giễu cợt mình. Lan Giác thường nói với người khác: “Tôi từ huyện đến.” Cô Thanh Chương đứng kế bên cũng học theo nói: “Tôi từ thôn đến đây.”
Nhưng y mua đồ chẳng biết nhìn cân, thích ăn đậu hủ đậu nha, đến cả đậu có vỏ y cũng chẳng biết. Cho nên thường có người vì thế mà chọc y: “Nhà Sơ Lâm chắc chắn là triệu phú rồi. Ruộng tốt trăm mẫu, xuân đến dùng trâu tám con thêm tuấn mã tám con khai cày, vãi đậu nẩy mầm. Qua thu đậu mọc che trời, khắp các cành chi chít hạt đậu. Lúc còn non trắng noãn như ngọc, khi chín rồi nhuốm đậm màu tương.”
Trương Bình xem lại những ghi chép về tiền hưởng trong những năm qua, quan lương thuế phú, Cô Gia Trang đều nộp đúng hạn, số lượng luôn luôn cao hơn so với các thôn khác, nhưng chưa hề tra thấy ghi chép gì về đinh dịch.
Trương Bình tiến vào đám tường thành phế tích, cúi người một lần nữa vuốt ve thạch đài có khắc hình lá hạnh.
Ngày hôm đó hắn đã hỏi Điền Năng, mộ viên an táng tổ tiên của Cô Gia Trang nằm ở đâu?
Sau khi nghe xong thần sắc của Điền Năng rất cổ quái, lát sau mới nói: “Đây cũng là một trong những điều kỳ quặc của Cô Gia Trang, không ai biết nghĩa trang của thôn họ ở đâu cả. Cũng chưa từng có ai nhìn thấy mấy người đó làm ma chay hay cưới hỏi, đến nỗi phụ nữ có thai trong thôn họ cũng chẳng kẻ nào nhìn thấy qua. Mấy đứa nhóc trong thôn họ giống như là bất thần nhảy ra từ nơi nào vậy. Rồi đột nhiên mất một ai đó cũng chẳng biết mai táng thế nào. Đồn đãi thì rất nhiều, có người nói bọn họ không thổ táng, sau khi chết thì hoả thiêu, tro cốt sẽ rải xuống đất. Cũng có mấy lời khó tin như người của Cô Gia Trang không chết thực sự, họ chỉ biến mất thôi.”
“Tương giao giữa đại nhân và Cô Thanh Chương sâu sắc như vậy, tại sao khi y bệnh sắp chết đại nhân lại không ở cạnh bên?”
Hôm trước, khi hắn hỏi câu này thì ánh mắt sắc bén của Lan Giác quét đến, lúc sau mới khẽ khép lại, dựa người vào ghế.
“Về sau ta và y có chút xa cách, y lại ở cùng với Lưu Tri Hội. Vì một số chuyện ta cũng chuyển đi nơi khác. Lâu ngày không gặp nhau. Lúc y mới phát bệnh, ta có đi thăm y một lần. Về sau thì không đi nữa.”
Rồi lại nhướn mi mắt lên, quét về phía Trương Bình.
“Có phải ngươi còn muốn hỏi, lúc ta gặp y thì bệnh tình y thế nào, rồi tại sao ta lại không đến nữa phải không?”
Không đợi Trương Bình trả lời, lại thở dài một cái. Trương Bình trước giờ chưa thừng thấy qua một Lan Giác thế này.
“Ta là cố ý không đi.” Nhưng giọng điệu của Lan Giác rất bình thản, “Lúc ấy khi gặp mặt y, ta đã biết y sẽ không qua nổi. Bản bộ viện đã từng gặp qua người chết. Lúc cha mẹ qua đời ta đều ở cạnh bên, người có thể khoẻ lại và người không qua nổi, ta nhìn đều biết cả.”
Cô Thanh Chương và Lưu Tri Hội, có phải hay chăng muốn đại nhân lại đến thăm?
Nhưng khi nhìn Lan Giác, Trương Bình không sao thốt nổi câu nói này.
“Ma quỷ âm ty đều không thật. Lúc còn sống thì người còn, chết đi rồi là hết cả. Xác ở nơi đâu, nơi nào làm mồ, đã không còn liên can gì đến người này nữa. Sao ta lại muốn nhìn thấy hình ảnh khi y đã chết chứ.”
Cỏ khô kêu xào xạc trong gió. Trong đám cỏ dại bỗng vang lên tiếng bước chân lạo xạo.
Trương Bình bỏ tay khỏi thạch đài đứng dậy, trong đám cỏ bỗng dưng xuất hiện hai bóng người.
“Ngươi ở đây làm gì thế?”
Trương Bình lập tức hành lễ: “Hạ quan bái kiến Đặng đại nhân.”
Đặng Tự hai mày nhíu chặt, nét mặt lạnh lùng, nhưng người phía sau ông lại khẽ mỉm cười nhìn Trương Bình, như gió xuân tháng ba, là Liễu Đồng Ỷ.
Đặng Tự phẩy tay kêu Trương Bình ngẩng lên, lại nói: “Ngươi còn chưa nói cho bản tự biết, sao ngươi lại ở đây hả?”
Trương Bình đáp: “Đi lung tung thôi.”
Đặng Tự nhướn hai mày: “Ồ? Từ đâu đến? Từ huyện hay từ Kinh Thành?”
Trương Bình nhìn đám mồ mả nằm ngổn ngang đằng xa, ước lượng một chút rồi đáp: “Hạ quan vừa từ bên đó đi đến đây.”
Liễu Đồng Ỷ ho nhẹ một tiếng.
Đặng Tự vẫn nhướn hai mày, nhìn hắn một lúc, sau lại nói: “Ăn cơm chưa?”
Trương Bình đáp: “Vẫn chưa.”
Đặng Tự gật đầu: “Đến đây.”
Bên cạnh thạch đài lớn có một khoảng trống, Đặng Tự dọn mấy cục đá sang bên, trải một cái khăn xuống đất rồi tháo cái túi bên hông xuống, móc ra mấy bọc giấy, bên trong có hai miếng thịt bò, mấy cái bánh nướng. Liễu Đồng Ỷ cũng dở cái túi trên lưng xuống, lấy ra hai cái bọc giấy, nhưng là một con gà kho và hai cái bánh to, rồi lại lấy ra một túi nước.
Đặng Tự ngồi lên một cây cột đá, Liễu Đồng Ỷ nói với Trương Bình: “Trương huynh, mời.”
Trương Bình bèn dịch một miếng gạch vỡ ra ngồi xuống.
Liễu Đồng Ỷ móc ra một con dao nhỏ, chặt con gà ra. Trương Bình giúp y giữ hai cánh gà, miếng thịt to nối liền với cánh gà rời khỏi thân gà rơi vào tay Trương Bình. Trương Bình cảm thấy ánh mắt của Đặng Tự đang lướt trên người mình.
Trương Bình nói: “Đại nhân mời dùng trước.”
Đặng Tự ồ một tiếng: “Ngươi đừng khách sáo. Nói với Liễu Đồng Ỷ, “Đùi.”
Liễu Đồng Ỷ cắt ra cái đùi, Đặng Tự đón lấy ăn, lúc này Trương Bình mới bắt đầu gặm cánh gà. Đặng Tự lại lôi từ trong ngực ra một cái bình dẹp dẹp, mở nắp bình, uống một ngụm rồi lại nhìn Trương Bình.
“Lão Đào gầy đây vẫn khoẻ chứ?”
Trương Bình đáp: “Hạ quan đã lâu không liên lạc với ân sư, không rõ tình hình gần đây.”
Đặng Tự cười một tiếng, chùi miệng: “Được rồi tiểu tử, trước mặt bản tự không cần phải giấu giếm đâu. Rốt cuộc ngươi đang điều tra vụ án nào thế?”
Trương Bình không lên tiếng.
Đặng Tự nói: “Bản tự đang điều tra một vụ, là vụ gì thì không thể nói cho ngươi biết được. Nhưng ngươi đang tra cái gì thì phải nói cho bản tự nghe, nếu như giúp ích được cho vụ án mà bản tự đang theo, ta sẽ chia cho ngươi một phần công lao.”
Trương Bình đáp: “Hạ quan không biết đại nhân muốn nghe điều gì.”
Đặng Tự cười khà khà nói: “Đúng là học trò giỏi của lão Đào, giả ngu cũng thật khéo. Ta ngươi đều đã ngồi ở nơi này rồi, ngươi nói ta muốn nghe cái gì?”
Trương Bình đáp: “Hạ quan chỉ là trong lúc biên soạn huyện chí nhất thời tò mò, muốn biết chuyện cũ của Cô Gia Trang.”
Đặng Tự vứt xương gà đi, xoa xoa tay: “Ngươi chỉ điều tra Cô Gia Trang à? Cô Gia Trang có ẩn tình, nhưng ngươi chỉ dựa vào mấy quyển huyện chí Nghi Bình xem đống gạch vụn này thì làm sao mà đào xới được gì, cũng không thể biết được nội tình. Nhưng bản tự có thể nói cho ngươi biết một chút chân tướng, ngươi cũng phải giúp bản tự một chuyện.”